NIEUWE ONLINETOOL VOOR SPORT NA CORONA
Sporters die positief hebben getest op corona of COVID-19 hebben doorgemaakt, kunnen voor advies terecht op het sportmedisch internetplatform www.sportkeuring.be. Dat is geen luxe want naast ademhalingsklachten veroorzaakt het SARS-CoV-2-virus soms ook hartspierontsteking. De extra belasting van het hart die sport meebrengt, kan zo’n ontsteking verergeren. Dat risico bestaat zelfs als de sporter geen andere symptomen heeft gehad. Voor sportartsen en huisartsen is een stroomdiagram ontwikkeld om sporters specifiek na corona te begeleiden.
WWW.SPORTKEURING.BE WORDT AANGEPAST AAN CORONA
Al een jaar of vijf nu kunnen sporters of kandidaat-sporters op de website www.sportkeuring.be nagaan of een sportmedisch onderzoek nuttig of nodig kan zijn. Maar de pandemie laat ook hier haar sporen na. Wie vandaag naar de site surft, wordt meteen met corona geconfronteerd. Op de startpagina kun je aangeven of je positief hebt getest op corona. Als dat het geval is, dan krijg je advies over wat je te doen staat om te voorkomen dat intensief sporten eventuele hartschade als gevolg van COVID-19 verergert. Met intensief sporten bedoelen we zo hard sporten dat je zweet en niet meer gewoon kunt praten.
Maar zelfs als je niet positief hebt getest en alleen maar informatie wil over je sportmedische geschiktheid in het algemeen, moet je eerst een reeks vragen over corona beantwoorden. Dat is nodig, zowel voor je eigen gezondheid als die van de arts die het sportmedisch onderzoek uitvoert. Mogelijk moeten sporters niet alleen het sporten maar ook het sportmedisch onderzoek een tijdje uitstellen.
VIRUSSEN KUNNEN HARTSPIERONTSTEKING VEROORZAKEN
Uit steeds meer studies blijkt dat het SARS-Cov-2-virus, net als veel andere virussen, hartspierontsteking (myocarditis) kan veroorzaken. Zelfs coronapositieve sporters zonder longschade of andere tekenen van COVID-19, lopen een klein maar reëel risico op beschadiging van het hartspierweefsel. Hartspierontsteking kan wisselend verlopen. Soms brengt de aandoening weinig of geen klachten mee. In ernstiger gevallen wordt de hartspierfunctie aangetast, wat pijn op de borst, hartkloppingen en zelfs hartfalen kan veroorzaken.
WAT MOETEN SPORTERS WETEN OVER CORONA?
Heb je symptomen die op COVID-19 kunnen wijzen? Bel dan je huisarts.
Sporters met symptomen die op COVID-19 kunnen wijzen (zie verder), moeten net als iedereen hun huisarts bellen. Leggen ze daarna een positieve coronatest af, dan hangt het protocol voor sporthervatting af van de ernst van de symptomen:
Heb je positief getest maar heb je geen of alleen milde symptomen?
In 80% van de besmettingen zijn er geen of alleen milde symptomen. Een hartonderzoek is dan niet nodig, maar de sporter moet wel in quarantaine gaan en mag 10 dagen niet sporten.
-Ben je na 10 dagen klachtenvrij?
Dan mag je weer sporten, zonder (nieuwe) coronatest of hartonderzoek. Hou wel in de gaten of je (opnieuw) symptomen krijgt tijdens of na het sporten. In dat geval bel je het best je huisarts of sportarts.
-Heb je na 10 dagen coronasymptomen?
Bel je huisarts of sportarts.
Had je matige tot ernstige klachten, maar kon je nog thuis uitzieken?
Voor sporters die matige tot ernstige symptomen van COVID-19 hebben gehad, is de situatie anders. Het risico op hartspierontsteking neemt immers toe met de ernst van COVID-19. Deze sporters krijgen het uitdrukkelijke advies zich na 10 dagen te laten onderzoeken voor ze opnieuw sporten.
Je kunt daarvoor terecht bij je huis- of sportarts. Die zal de aard en de ernst van de symptomen onderzoeken, een rust-ecg (hartfilmpje) uitvoeren en een bloedstaal nemen voor een bepaling van het troponine (een eiwit dat vrijkomt als de hartspier wordt beschadigd) en het C-reactief proteïne (een maat voor ontsteking). Je kunt naar een cardioloog worden verwezen voor een echocardiogram (echografie van het hart).
Als alle onderzoeken normaal zijn, de COVID-19-symptomen verdwenen zijn en er na de positieve COVID-19-test 10 dagen verstreken zijn, dan mogen de sportactiviteiten geleidelijk worden hervat. Keren symptomen terug, dan moeten in overleg met de huis- of sportarts en de cardioloog extra onderzoeken worden uitgevoerd.
Heb je in het ziekenhuis gelegen met COVID-19?
Als je zo ernstig ziek bent geweest dat je naar het ziekenhuis moest, en zeker op intensieve zorg, dan zijn een MRI-scan van het hart en doorgedreven longonderzoek noodzakelijk voor je weer kunt sporten. Die onderzoeken kunnen al in het ziekenhuis worden opgestart.
HET CORONA-HARTPROTOCOL VOOR ARTSEN
Extra wetenschappelijk onderzoek is nodig maar op basis van de gegevens die al bekend zijn over corona en hartspierontsteking, heeft het Forum Sportcardiologie een protocol opgesteld dat artsen kunnen hanteren voor de optimale begeleiding van mensen die na een (mogelijke) coronabesmetting of na COVID-19 opnieuw intensief willen sporten. Het protocol staat schematisch samengevat op de flowchart in bijlage.
NOG EENS OP EEN RIJ: DE SYMPTOMEN[1]
De hoofdsymptomen van COVID-19 zijn plots opgekomen en onverklaarde:
- hoest
- kortademigheid (dyspneu)
- pijn op de borst (thoracale pijn)
- reukverlies (anosmie)
- smaakverlies (dysgeusie)
- koorts (bij kinderen)
Eén van deze hoofdsymptomen moet voor de sporter volstaan om de huisarts te bellen of — voor de arts — om een sporter te testen op SARS-CoV-2.
Dat moet ook bij 2 of meer van de volgende symptomen:
- koorts (bij volwassenen)
- spierpijn
- onverwachte vermoeidheid
- niezen of neusloop (rhinitis)
- keelpijn
- hoofdpijn
- gebrek aan eetlust (anorexie)
- bij ouderen: buikloop, acute verwardheid of een plotse val
maar ook als chronische ademhalingsproblemen (astma, chronische hoest, COPD…) plots erger worden.
OVER HET FORUM SPORTCARDIOLOGIE
Het Forum Sportcardiologie is een samenwerkingsverband tussen (sport)cardiologen Guido Claessen (UZ Leuven), Hein Heidbuchel (UZ Antwerpen), Hielko Miljoen (UZ Antwerpen), Tom Rossenbacker (Imelda ziekenhuis Bonheiden) en Frank Timmermans (UZ Gent), sportartsen Tom Teulingkx en Luk Buyse van de vereniging voor Sport- en Keuringsartsen (SKA) en sportarts Frank Pauwels van Gezond Sporten Vlaanderen. Het doel van het forum is sporters en artsen correct informeren over de invloed van sport op het hart.
bekijk persbericht en bijlage op onze site : klik hier
Voor interviews met een van onze hartspecialisten of sportartsen, of voor extra informatie: marc.geenen@sportartsen.be 0468 230422
[1] https://covid-19.sciensano.be/sites/default/files/Covid19/COVID-19_procedure_GP_NL.pdf
PERSMEDEDELING – 20 augustus 2021
Advies van sportartsen en -cardiologen: na vaccinatie mag je vijf dagen lang niet intensief sporten Competitiesporters en andere mensen die intensief sporten, doen er uit voorzorg goed aan hun eerste of tweede vaccinatie in een rustige periode te plannen en na toediening van de injectie gedurende vijf dagen geen zware inspanningen te leveren. Er zijn immers aanwijzingen dat de vaccinatie in zeldzame gevallen negatieve invloed kan hebben op het hart. Zowel voor mensen mét als voor mensen zonder symptomen Bij sommige mensen die pas gevaccineerd zijn met een mRNA-vaccin (Pfizer of Moderna), zien artsen cardiologische afwijkingen, mogelijk ten gevolge van hartontsteking (peri- of myocarditis). Eventuele afwijkingen komen doorgaans drie tot vijf dagen na de vaccinatie aan het licht. Meestal hebben mensen klachten, zoals steken in de borst, extreme vermoeidheid of kortademigheid in rust, maar niet altijd. Ook als een pas gevaccineerde sporter zich goed voelt, kan hij of zij veiligheidshalve het dus toch maar beter rustig aan doen. De eerste twee dagen neem je het best rust. In de drie dagen daarna kun je wel sporten, maar competitie of intensieve training wordt afgeraden. Géén reden om je niet te laten vaccineren Voor alle duidelijkheid: het gaat om een zeldzaam verschijnsel, dat bij minder dan 1 op 100.000 gevaccineerde personen voorkomt, vooral na de tweede vaccinatie. Er zijn wereldwijd al miljoenen competitiesporters gevaccineerd en de overgrote meerderheid van hen heeft dat probleemloos doorstaan. Angst voor hartproblemen mag voor sporters geen reden zijn om zich niet te laten vaccineren. Het risico op hartontsteking door COVID is immers groter dan het risico als (mogelijk) gevolg van vaccinatie. Er is overigens geen bewijs dat sporters meer risico zouden lopen dan niet-sporters. Het advies om in de vijf dagen na de vaccinatie geen zware lichamelijke inspanningen te leveren, slaat net zo goed op niet-sportieve inspanningen, zoals zware lichamelijke arbeid. Nog te weinig wetenschappelijke gegevens Intussen zijn er in de wetenschap nog veel vragen over de eventuele invloed van vaccinatie op de hartfunctie. Het is niet omdat een sporter hartproblemen krijgt na vaccinatie, dat die vaccinatie daar ook de oorzaak van is. Grootschalige studies ontbreken vooralsnog. Maar bij een hart dat – misschien zonder symptomen – toch ontstoken zou zijn, kan sport de gevolgen verergeren; vandaar het huidige, voorzichtige advies. Wat moeten sporters onthouden? · Er is geen reden voor paniek en ook niet voor systematische hartscreening van sporters na vaccinatie. · Het volstaat na vaccinatie gedurende vijf dagen niet intensief te sporten en geen competitiesport te beoefenen. o De eerste 48 uur na toediening van het vaccin hou je beter rust. o In de drie dagen daarna, kun je je inspanningen geleidelijk opbouwen. · Sporters die klachten voelen na hun vaccinatie, moeten contact opnemen met hun huis- of sportarts. Meestal gaat het om griepachtige symptomen, zoals koorts, hoofdpijn of spierpijn, als bijwerking van de afweerreactie die het vaccin oproept. Zulke klachten gaan normaal vanzelf over. Je moet vervolgens vijf dagen klachtenvrij zijn om je normale sportactiviteiten te kunnen hernemen. · In bepaalde gevallen moet de patiënt cardiologisch verder worden onderzocht. De huis- of sportarts zal daar advies in geven. Daarna zal de cardioloog bepalen wanneer het sporten kan worden hervat. Sporters kunnen deze adviezen en andere nuttige informatie over sporten en COVID ook terugvinden op www.sportkeuring.be en op www.gezondsporten.be Deze persmededeling is een initiatief van het expertisecentrum Gezond Sporten, SKA (de vereniging voor Sport- en Keuringsartsen) en het Sportcardiologisch Forum. Extra info: marc.geenen@sportartsen.be 0468 230422
De cardiologen Hielko Miljoen en Hein Heidbuchel en sportarts Frank Pauwels zijn beschikbaar voor interviews. |
voor al uw vragen info@sportartsen.be
De huidige maatregelen in de sport
Tijdens het sporten zelf gelden er geen beperkende maatregelen. Sportactiviteiten kunnen op een normale manier plaatsvinden. Er gelden wel enkele controlerende maatregelen voor publiek en met betrekking tot de toegang tot en het beheer van sportinfrastructuur. Een overzicht van de huidige maatregelen vanaf 26 december zijn:
-
- Er gelden geen beperkende maatregelen tijdens het beoefenen van sportactiviteiten. Indoor en outdoor sporten zijn toegelaten. Trainingen, wedstrijden, sportkampen, participatie-evenementen, … kunnen op de normale manier georganiseerd worden. Dit geldt zowel voor sporten in georganiseerd, als niet-georganiseerd verband. Indien mogelijk geniet outdoor sporten de voorkeur;
-
- Personen vanaf 6 jaar moeten verplicht een mondmasker dragen zodra je een indoor sportinfrastructuur betreedt (gangen, tribunes & kleedkamers, behalve in de douches)
-
- Bij indoor sporten is de aanwezigheid van een CO2-meter verplicht (in de sportruimtes en de kleedkamers) voor het monitoren van de luchtkwaliteit;
-
- Bij indoor sporten moet men over een eigen actieplan inzake ventilatie en monitoring van de luchtkwamiteit beschikken. Meer info kan je hier terugvinden.
-
- De densiteitsregels (30m²/10m²) ter reductie van de capaciteit van sportinfrastructuur zijn niet langer verplicht. Ze kunnen wel een nuttige beheersmaatregel zijn, indien de indoor infrastructuur over beperkte ventilatiemogelijkheden beschikt.
-
- Kleedkamers en douches mogen nog steeds open, wel moeten er in de kleedkamers terug verplicht mondmaskers worden gedragen. Verder adviseren we hier nog om optimale ventilatie te voorzien of wanneer dit niet mogelijk is om de capaciteit te beperken. Hou bij de heropening rekening met de nodige procedures ter preventie van legionella;
-
- Publiek is niet toegelaten. Enkel jonge deelnemers tot en met 17 jaar of G-sporters die nood hebben aan begeleiding mogen zich laten vergezellen door maximum twee meerderjarige personen. Als organisatie kan je het CST toepassen op de twee meerderjarige begeleiders, op voorwaarde dat je dat duidelijk vooraf communiceert.
Lokaal kunnen er strengere restricties gelden; zo is een Covid Safe Ticket verplicht in Brussel voor iedereen ouder dan 16 jaar in sport-en fintensscentra. Deze lokale richtlijnen kan je nakijken op de website van jouw provincie of gemeente. |